Ggz: Stop met alleen praten

Omschrijving

Ben je eenmaal aan de beurt bij de ggz, dan gaat de behandeling nog niet beginnen. Voor het bepalen van de behandelstrategie worden er, door de zorgprofessional, eerst vragen gesteld. Maar praten over dat wat er is, is voor veel cliënten een worsteling. Als gevolg van stress blokkeert het brein en daardoor het denken. Het maakt het verwoorden van gevoelens, gedachten en behoeften lastig. Het levert niet alleen extra spanning op, maar maakt de antwoorden ook onbetrouwbaar. Toch baseren zorgverleners zich op deze antwoorden bij het vaststellen van een behandelplan. Mede hierdoor moet het plan, als het er eenmaal is, ook nog regelmatig bijgesteld worden, omdat het niet werkt. Dit belemmert niet alleen de doorstroom van de zorg. Het zorgt voor teleurstelling en frustratie bij beide partijen. Bij de veelal gedreven hardwerkende zorgverlener die niets liever wil dan zijn cliënt ondersteunen. En bij de cliënt in het bijzonder die hoopt van zijn klachten af te komen. Het kan ook anders. Door te kijken naar dat wat de cliënt middels zijn lichaam vertelt, als aanvulling op de gespreksvoering. Het levert een schat aan extra informatie op.

Zit je in psychische nood, dan moet je lang wachten op hulp. Gemiddeld tien weken. En jongeren wachten nog langer, gemiddeld veertien weken. Dit blijkt uit de Voortgangsrapportage Aanpak Wachttijden 2024 (VWS-VNG) van afgelopen november.

Vorige maand maakte ik (holistisch werkend fysiomanueeltherapeut) kennis met een jongere van 17. Ze snijdt zichzelf en kampt met angsten. Sinds een jaar zit ze thuis. Niet in staat naar school te gaan of naar vrienden. Wekenlang wachtte ze op hulp. Hoopvol ging ze naar de eerste afspraak bij de ggz. ‘Ik dacht, nu ga ik eindelijk aan de slag.’ Maar waar ze verlangde naar een oplossing bestonden de sessies uit ‘erover praten’. De uitleg was: je kan pas beginnen als je weet wat er speelt. Na zes sessies vraagt ze mij om advies. Plukkend aan haar haren, met de schouders naar voren en haar ogen naar de grond gericht, doet ze fluisterend haar verhaal. ‘Mijn angst is zo uitvergroot door al dat gepraat. Nu weet ik helemaal niet meer wat ik denk en voel.’Met haar gebeurde zoals het Trimbos (Rapport in de wachtstand, 2024) recent vaststelde: lang wachten op een behandelplan verhoogt de kans op uitval na start van de behandeling.