Wet verbetering beschikbaarheid jeugdzorg
Omschrijving
Samenvatting advies Wet verbetering beschikbaarheid jeugdzorg
De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op 6 december 2023 het advies vastgesteld over het wetsvoorstel voor verbetering van de beschikbaarheid van de jeugdzorg. Het advies is op 11 december 2023 gepubliceerd op de website van de Raad van State.
Inhoud van het voorstel
Het wetsvoorstel verplicht gemeenten tot gezamenlijke regionale inkoop van specialistische jeugdzorg via jeugdregio’s. Dit gaat over kinderbeschermingsmaatregelen, jeugdreclassering en nog aan te wijzen vormen van gespecialiseerde jeugdhulp. Het doel van deze regionale inkoop is te bevorderen dat deze vormen van zorg altijd in voldoende mate beschikbaar zijn. Ook maakt het voorstel landelijke inkoop van specialistische jeugdzorg mogelijk. Daarnaast stelt het voorstel eisen aan de toezichtstructuur en de financiële verantwoording voor aanbieders van jeugdhulp en gecertificeerde instellingen, die verantwoordelijk zijn voor kinderbescherming en jeugdreclassering. Ten slotte krijgt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de volgende taken op het terrein van de Jeugdwet: stelselonderzoek, vroegsignalering en toezicht.
Hervorming van de jeugdzorg
De Afdeling advisering ziet het voorstel als een eerste stap in de uitwerking van de zogenoemde Hervormingsagenda Jeugd, waarin de regering maatregelen heeft opgenomen om het functioneren van het stelsel van jeugdzorg te verbeteren. De Afdeling advisering onderschrijft het belang van verplichte regionalisering en standaardisering. Maar gemeenten hebben slechts beperkt invloed op de instroom, uitstroom en inkoop(voorwaarden) van specialistische jeugdzorg. Daarom is het de vraag waarom de regering er in het wetsvoorstel niet voor heeft gekozen om deze zeer specialistische vormen van zorg vanuit het Rijk in te kopen en te financieren.
Duidelijkheid over beschikbaarheid specialistische jeugdzorg
De Afdeling advisering vindt dat de regering meer duidelijkheid moet bieden over de betekenis van beschikbaarheid van jeugdzorg. Het is onduidelijk of dit meer van gemeenten vraagt dan nu het geval is. Ook vraagt dit om afbakening van de reikwijdte van de jeugdhulpplicht en helderheid over de financiële randvoorwaarden voor de jeugdzorg. Daarnaast moet rekening worden gehouden met arbeidsmarkttekorten en moeten er keuzes worden gemaakt over de zorgverlening. Dat deze thema’s worden opgepakt is afgesproken in de Hervormingsagenda Jeugd.
Niveau van regelgeving
Ook adviseert de Afdeling advisering de regering om in het wetsvoorstel zelf de regio-indeling op te nemen en te bepalen welke vormen van specialistische jeugdhulp verplicht moeten worden geregionaliseerd. Het is beter dit in de wet te plaatsen dan in een ministeriële regeling.
Disproportionele eisen en verduidelijken van taken
De Afdeling advisering vindt het daarnaast niet proportioneel om aan (alle) jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen de voorgestelde eisen te stellen over een interne toezichthouder en transparante bedrijfsvoering. En zij adviseert tenslotte om de taken van de NZa te verduidelijken en daarbij toezicht en advies te scheiden.
