Sociale (wijk)teams: vijf jaar later

Omschrijving

In vijf jaar tijd heeft Movisie vier peilingen uitgevoerd onder Nederlandse gemeenten naar de stand van zaken rondom sociale (wijk)teams. Dit rapport beschrijft de resultaten uit de vierde peiling. De peiling is uitgevoerd in opdracht van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en in samenwerking met het Ministerie van VWS en andere landelijke kennisinstituten in het sociaal domein: NJi, NCJ, Vilans en Trimbos.

Sinds de oprichting van de sociale (wijk)teams is er veel veranderd. Zo zijn deze veranderingen, volgens de gemeenten zelf, vooral zichtbaar in de samenstelling van de teams, de aansturing en in de samenwerking met andere partijen. De oorspronkelijke ambitie van veel gemeenten was om vanuit de sociale (wijk)teams dichtbij, laagdrempelig aansluiten bij de inwoners en outreachend te werken. Maar tot nu toe komt uit iedere peiling dat de (wijk)teams onvoldoende toekomen aan preventief werken en vroegsignalering. Ook het doorontwikkelen van individueel aanbod naar collectieve voorzieningen wordt herhaaldelijk genoemd als taak waar onvoldoende tijd voor is. Door veel voorkomende problemen collectief en preventief aan te pakken, wordt de zelf- en samenredzaamheid van inwoners groter en mogelijke risico’s voorkomen.

Resultaten t.o.v. van eerdere peilingen

• In de zomer van 2019 is een peiling uitgevoerd en het percentage (wijk)teams blijft gelijk  aan dat van 2017 (83%). De respons van 60 procent (212 gemeenten) komt ongeveer overeen met de respons van de vorige peilingen (62% in 2017, 60% in 2015 en 56% in 2014). Het gros van de deelnemende gemeenten, 63 procent, vulde ook de peiling van 2017 in. Dit keer hebben, anders dan in voorgaande peilingen, wel drie van de G4 gemeenten deelgenomen: Rotterdam, Utrecht en Den Haag. 
• De derde peiling, in de zomer van 2017, laat zien dat 83 procent werkt met sociale (wijk)teams.
• Uit de tweede peiling, eind 2015, blijkt een stijging van het aantal gemeenten dat met sociale (wijk)teams werkt (87%). De teams bestaan uit verschillende professionals die samen werken aan een integrale aanpak van problematiek en hulpvragen, dicht bij de inwoners.
• In 2014 blijkt 69 procent van de deelnemende gemeenten met een sociaal (wijk)team te werken. De (wijk)teams worden door veel gemeenten benut om invulling te geven aan de nieuwe taken die door de decentralisaties in het sociaal domein bij de gemeenten terechtkwamen.