Richtlijn Radicalisering

Omschrijving

Waar gaat de richtlijn over?
Radicale ideeën van jongeren passen bij de zoektocht naar een eigen identiteit, en hoeven niet zorgwekkend te zijn. Radicale ideeën kunnen zelfs nodig zijn om maatschappelijke veranderingen te realiseren. De focus van deze richtlijn ligt daarom niet op radicale ideeën, maar op ‘zorgwekkende radicalisering’ die kan leiden tot extremistisch geweld. In deze richtlijn wordt met de term radicalisering daarom ‘zorgwekkende radicalisering’ bedoeld, tenzij anders wordt aangegeven. Zorgwekkende radicalisering kan de ontwikkeling van een jongere negatief beïnvloeden. Een jongere kan er mentaal en sociaal onder lijden, niet meer meedoen in het dagelijkse leven, en/of vrienden of naasten verliezen. Ook kan een radicaliseringsproces waar geen aandacht voor is, of waar zorg ontbreekt, tot situaties leiden waarin de fysieke en psychische veiligheid van mensen in gevaar komt of waarin het vertrouwen in de samenleving ondermijnd wordt. Daarom is het voor de jongere in kwestie, ouders, het sociale netwerk en de samenleving in het algemeen belangrijk dat er tijdig en passend ingegrepen wordt. Jeugdprofessionals hebben daarin een belangrijke pedagogische taak. Zij hebben immers zicht op of contact met jongeren, en zij kunnen bijsturen als dat gewenst of nodig is.
Hoe zorgwekkende radicalisering er als fenomeen uitziet (zoals onderliggende ideologie en verschijningsvormen) verandert voortdurend (Dijkman, 2021). Wat vandaag een mogelijk signaal is voor radicalisering, kan morgen weer anders zijn. Radicalisering is dus een dynamisch fenomeen dat een dynamisch handelingsperspectief nodig heeft. Jeugdprofessionals moeten leren omgaan met de verandering en onzekerheid die bij radicalisering horen. Deze richtlijn gaat uit van de zienswijze dat contextgericht werken door jeugdprofessionals bijdraagt aan de sociale en maatschappelijke veerkracht van jongeren. Dat wil zeggen dat de richtlijn vooral gaat over het kunnen meebewegen met verandering van omstandigheden en onzekerheid, maar ook standvastig kunnen zijn wanneer dit nodig is. De richtlijn geeft bovendien ruimte voor maatwerk en professionele reflectie, en biedt daarvoor concrete handvatten. Op deze manier biedt de richtlijn verantwoorde en duurzame handelingsperspectieven voor jeugdprofessionals. Zo hebben zij een houvast in het werken met structurele dilemma’s en knelpunten bij zorgwekkende radicalisering.

Doelen
De doelen van deze richtlijn zijn:

• jeugdprofessionals kennis en concrete handvatten bieden voor de aanpak van (beginnende) zorgwekkende radicalisering bij jongeren;
• kennis over zorgwekkende radicalisering bij jeugdprofessionals borgen;
• kennis breder verspreiden onder jeugdprofessionals.