Lexicon Nabijheid en Sociaal Werk
Omschrijving
Nabijheid is een belangrijk streven in het sociaal werk. Nabij sociaal werken krijgt invulling door veel partijen, in vele werkwijzen, begrippen en theoretische concepten. Maar wat eenieder onder deze begrippen en concepten verstaat is lang niet altijd duidelijk. Met spraakverwarring als gevolg. Het lexicon werpt een helder licht op bijna 40 veelgebruikte en veelzijdige nabijheidstermen. Van ‘eenzaamheid’ en ‘preventie’ tot ‘sociaal schaduwwerk’ en ‘alledaagse attentheid’. Deze lemma’s vormen het hart van dit lexicon.
De lemma’s zijn geschreven door uiteenlopende experts, verbonden aan universiteiten, hogescholen, gemeenten en kennisinstellingen in Nederland en België. Binnen de lemma’s worden verschillende kennisbronnen over nabij sociaal werken met elkaar verbonden. Wetenschappelijke expertise, kennis uit de praktijk en het beleid en uit ervaring komen samen. De oorsprong van de begrippen wordt uitgelegd, verschillende duidingen in het beleid en de wetenschap worden kritisch besproken en de link wordt gelegd naar de dagelijkse praktijk van sociaal werkers.
De lemma’s bieden voor ‘insiders’ en ‘outsiders’ een verhelderend overzicht van de belangrijkste ‘nabije’ begrippen (‘lemma’s) in het sociaal domein. Het lexicon vormt daarmee een onmisbare gids voor iedereen die zonder misverstanden wil samenwerken in de lokale sociale praktijk.
De mini-encyclopedie is tot stand gekomen door een samenwerking van Movisie en de Werkplaatsen Sociaal Domein, in het bijzonder de Amsterdamse Werkplaats. De redactie wordt gevormd door Lex Veldboer, Radboud Engbersen, Erna Hooghiemstra, Judith Jansen, Laura Koeter, Lou Repetur, Jesper Rözer en Ard Sprinkhuizen.
Nabijheid is een kernbegrip in het sociaal werk. Via nabijheid wordt gebouwd aan vertrouwen met cliënten, met wijken, met groepen in de samenleving. Aan een kritische beschouwing onttrekken we ons in dit lexicon niet. Nabijheid is niet de heilige graal – soms is afstand nemen nodig – maar aan de balanceeract tussen nabijheid en afstand ontleent het sociaal werk zijn kracht. In dit lexicon Nabijheid en sociaal werk komen meer dan dertig sleutelwoorden of lemma’s bij elkaar die waardevol zijn bij het professioneel handelen en bij beleidspraktijken. Waardevol voor sociaal werkers, studenten, beleidsmakers, bestuurders en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties. De lemma’s zijn in vier clusters gegroepeerd: sociale nabijheid, geografische nabijheid, professionele nabijheid en institutionele nabijheid. Het zijn geen wederzijds elkaar uitsluitende categorieën, maar ze bieden wel een analytisch skelet. De lemma’s vormen het hart van dit lexicon. Ze zijn geschreven door uiteenlopende experts, verbonden aan universiteiten, hogescholen, gemeenten en kennisinstellingen in Nederland en België. Om te komen tot een selectie van termen zijn we te rade gegaan bij sociaal werkers. Welke termen associëren zij met nabijheid? Wat zijn klassiekers en wat zijn nieuwe trends? Welke lemma’s mochten er in het lexicon niet ontbreken? Dit lexicon biedt voor insiders en outsiders een overzicht van de belangrijkste begrippen rondom nabijheid in het sociaal domein. Bij elkaar vormen ze een gids voor iedereen die zoekt naar sleutelkennis over nabij sociaal werken.
