Hulp- en dienstverlening voor sekswerkers in Utrecht
Omschrijving
In dit onderzoek keken we naar de behoeften van in Utrecht wonende of werkende sekswerkers wat betreft hulp- en dienstverlening, met een focus op de activiteiten die de Gemeente Utrecht via haar nadere regels en de inkoopopdracht heeft uitgezet. Daarnaast is gevraagd naar ervaringen met de pilot met de vertrouwenspersoon en de verwachtingen rondom de twee proeftuinen. Naast sekswerkers is ook met professionals gesproken. Allereerst blijkt dat de gesproken sekswerkers over het algemeen bekend zijn met de specialistische hulp- en dienstverlening zoals deze momenteel geboden wordt door Belle en Pretty Women / Best Man. Het merendeel ontvangt hulp of ondersteuning vanuit een van de organisaties. Een deel van de sekswerkers krijgt geen hulp of ondersteuning, terwijl sommige van hen wel behoefte aan hulp- en dienstverlening hebben. Een aantal punten worden genoemd die eraan bijdragen dat sekswerkers geen contact zoeken met een organisatie voor hulp- en dienstverlening. Zo zijn sekswerkers terughoudend vanuit het stigma op sekswerk en wordt vanuit professionals benadrukt dat bij veel organisaties nog een taboe rust op het onderwerp sekswerk. Sekswerkers die echter contact krijgen met (vooral specialistische) hulp- en dienstverlening ervaren dit vaak als zeer positief. Een tweede punt waardoor sekswerkers niet de juiste hulp- en dienstverlening weten te vinden is dat het voor sekswerkers niet altijd duidelijk is wat de ondersteuningsmogelijkheden zijn van een organisatie. Het is dus belangrijk om concrete informatie te geven over de verschillende mogelijkheden, in plaats van alleen de abstracte term te geven, zoals dat een loopbaancoach beschikbaar is.
Ten derde wordt het belang van outreachend werken benadrukt door sekswerkers, bijvoorbeeld via chats of het langsgaan bij privéhuizen. Daarbij is het belangrijk dat de regie bij de sekswerkers blijft liggen en het contact via een vast persoon verloopt. Tot slot geven professionals aan dat meer voorlichting gegeven zou moeten worden aan andere organisaties die mogelijk met sekswerkers in contact komen, zowel over gezonde seksualiteit als over stigmatisering van sekswerk en het signaleren van sekswerk en eventuele trauma’s. De sekswerkers die specialistische hulp- en dienstverlening via (voornamelijk) Belle of Pretty Woman/Best Man krijgen, zijn positief. Ze ervaren begrip en vertrouwen vanuit hun vaste contactpersoon en vinden dat ze goed geholpen worden. Daarnaast waarderen sekswerkers de ontmoetingsmomenten, vooral de informele en laagdrempelige bijeenkomsten zoals het kerstdiner. Deze zouden vaker georganiseerd mogen worden. Bij het aanbod van hulp- en dienstverlening wordt het belang van maatwerk benadrukt, zowel in de manier van contact hebben als welke informatie goed aansluit. Daarbij vinden sekswerkers het belangrijk dat het team van professionals divers is, zodat elke sekswerker contact kan hebben met een professional die goed aansluit bij de wensen van de sekswerker. Zo is het voor sommige sekswerkers fijn om in hun moedertaal te kunnen communiceren, of hebben ze een voorkeur voor een mannelijke of vrouwelijke professional. Vanuit professionals wordt aangegeven dat er behoefte is aan budget voor maatwerk, bijvoorbeeld als iemand nog geen recht heeft op een uitkering of bij het regelen van opvang. Naast specialistische hulp- en dienstverlening krijgt een deel van de sekswerkers ook ondersteuning vanuit andere organisaties, voornamelijk de GGD. Professionals geven aan dat ze ook vaak doorverwijzen naar Jellinek of de Tussenvoorziening (voor huisvesting). De sekswerkers benoemen dat de regie voor doorverwijzing bij hen blijft liggen en dat er een warme overdracht plaatsvindt, wat ook nodig is omdat andere organisaties niet altijd sensitief reageren op sekswerkers. Doorverwijzen vanuit niet-specialistische hulp- en dienstverlening naar specialistische hulp- en dienstverlening gebeurt echter niet vaak.
Het lijkt erop dat organisaties niet altijd bekend zijn met de mogelijkheden wat betreft specialistische hulp- en dienstverlening. Voorlichting kan volgens professionals helpen om meer bekendheid te geven over sekswerk en de moge - lijkheden voor hulp- en dienstverlening. Tot slot is gevraagd naar de pilot met de vertrouwenspersoon en twee toekomstige proeftuinen over thuiswerken en over kleinschalige sekswerklocaties. Enkele sekswerkers hebben gebruik gemaakt van de vertrouwenspersoon en zijn daar tevreden over. Andere sekswerkers kenden de vertrouwenspersoon niet en sommige hebben ondertussen in hun eigen netwerk iemand gevonden. Het is echter niet voor iedereen duidelijk waarvoor ze precies terecht kunnen bij de vertrouwenspersoon. De professionals merken dat steeds meer gebruik wordt gemaakt van de vertrouwenspersoon, al komen veel vragen tegen - woordig vanuit professionals en niet meer alleen vanuit sekswerkers zelf. De proeftuinen zijn onder sekswerkers minder bekend, maar een deel van de sekswerkers zou graag op een kleinschalige sekswerklocatie willen werken. Ze hebben daarbij vooral behoefte aan informatie over hoe gestart kan worden met werken op de locatie, veilig werken en hygiëne. Daarnaast vinden ze het belangrijk dat iemand op de locatie aanwezig is met wie ze kunnen praten over wat ze meemaken. Over thuiswerken geven de meeste respondenten aan dat niet te willen, vanwege veiligheid of het gescheiden houden van werk en privé. Enkele respondenten gaven aan al thuis te werken. Bij thuiswerken is de behoefte vooral aan informatie en ondersteuning op het gebied van veiligheid, hygiëne en het werven van klanten. Ook hier noemen sekswerkers dat ze er behoefte aan hebben om laagdrempelig contact te kunnen hebben voor hulp en ondersteuning.
