Housing First Gids Nederland - “Homes fix homelessness”

Omschrijving

Ieder mens heeft recht op een eigen, veilige plek: een thuis. Met een dak boven je hoofd kun je zonder zorgen rusten. Het geeft je de kans om te leven zoals jij dat wil. Helaas is het aantal daklozen in Nederland in korte tijd explosief toegenomen.

In 2018 telde Nederland officieel naar schatting 39,3 duizend dakloze inwoners. Relatief gezien verdubbelde het aantal daklozen tussen 2009 en 2019: van 17 naar 37 per 10 duizend inwoners. In realiteit is dit aantal waarschijnlijk nog veel hoger. Als we alle mensen die het aan een veilige en toereikende woonplek ontbreekt meetellen dan komen we op maar liefst 70.000 uit. Daarnaast worden ‘zelfredzame’ dakloze mensen vaak vergeten, is het aantal dakloze vrouwen moeilijk in te schatten en blijven jongeren met een zwervend bestaan relatief lang uit beeld. Veel van die mensen op straat of in de opvang krijgen nu niet de hulp die ze nodig hebben. Dat is verontrustend want het zorgstelsel in Nederland garandeert juist goede en toegankelijke zorg voor iedereen . Het is daarnaast aannemelijk dat het aantal mensen waarvoor dakloosheid dreigt groeit.

Tot op heden ontbreekt samenhangend beleid en wetgeving om dak- en thuisloosheid te beëindigen maar ook te voorkomen. Een groot gemis, aangezien andere landen bewijzen dat juist dat het verschil kan maken. Daarom: Housing First Housing First is anders dan de traditionele manier van hulpverlenen. Vanuit het basisprincipe dat iedereen recht heeft op huisvesting krijgen dakloze mensen direct een zelfstandige woning. Je hoeft dat niet eerst te ‘verdienen’ of te bewijzen dat je er ‘klaar’ voor bent. Housing First gelooft in de kracht van vertrouwen. Mensen weten zelf het beste waar ze hulp bij nodig hebben. We kunnen ondersteunen bij behoud van huisvesting, een betere gezondheid en het veroveren van een plaats in de maatschappij. Maar alleen zoals iemand dat zelf wil. Dat vraagt iets van onze begeleiding. We leveren geen standaardpakket. Housing First is altijd maatwerk. We luisteren naar mensen zodat we begrijpen hoe zij de wereld zien en maken samen een plan van aanpak. Soms betekent dat voor begeleiders: je eigen mening opzij zetten. Altijd betekent het: er onvoorwaardelijk voor iemand zijn, want juist dat blijkt cruciaal voor ons succes. Zo heeft Housing First over de hele wereld inmiddels een beweging kunnen maken van omgaan met dakloosheid naar effectief een einde maken aan dakloosheid. Over deze gids De Nederlandse Housing First gids is op initiatief van LIMOR tot stand gekomen, met steun van het ministerie van VWS, Federatie Opvang en The Housing First Europe Hub. De gids is voor iedereen die met Housing First werkt, gaat werken of er interesse in heeft en is bij uitstek geschikt voor projectleiders die Housing First gaan implementeren. Ook kan de gids dienen als handboek voor sociaal werkers. De inhoud is afgeleid van de Europese Housing First gids en voorziet in de basiskennis.

Wat is Housing First? Voor wie is het bedoeld en hoe is het ontstaan? Om met Housing First aan de slag te gaan zijn de kernprincipes onmisbaar. Deze principes vormen de fundamenten van de ondersteuning en kunnen niet los van elkaar worden gezien. We gaan in op wat er bij ondersteuning komt kijken en op welke wijze een Housing First-praktijk hulp en huisvesting kan organiseren. We beschrijven Housing First niet als een wondermiddel maar zijn realistisch over de mogelijkheden en de uitdagingen. We sluiten de gids af met het bewijs dat Housing First werkt. Een toekomst zonder dakloosheid Traditionele ondersteuning bleek voor 40 tot 60% uiteindelijk niet effectief. Daarmee vergeleken zijn de resultaten van Housing First bijzonder bemoedigend. Ten minste acht op de tien mensen blijven stabiel gehuisvest. In Finland is dakloosheid zo tot bijna 0% gereduceerd met dank aan Housing First. De zorg in Nederland verandert. Deze transformatie, die in veel gemeenten en ook bij zorgsectoren al is ingezet, leidt op den duur tot een krimp in de huidige capaciteit van intramuraal wonen. Geen enkelvoudige diensten meer maar een integrale aanpak. Mensen met een intensieve hulpvraag gaan voortaan in reguliere appartementen wonen. Dat betekent dat we zorg anders moeten organiseren, meer moeten samenwerken en beter in moeten spelen op behoeften. De adviescommissie van beschermd wonen naar een beschermd thuis schetst dan ook een toekomstbeeld waarin steeds meer afstand wordt gedaan van het woonladdermodel .

De doordecentralisatie van beschermd wonen en maatschappelijke opvang naar alle afzonderlijke gemeenten maakt de weg vrij voor een drastische toename van Housing First-praktijken. Dat is goed nieuws. Wij geloven dat er voor dakloosheid een duidelijke oplossing bestaat: huisvesting. Huisvesting voor iedereen. Als je eenmaal in je eigen huis woont dan ben je geen dakloze meer. Deelnemers zeggen vaak: ‘door Housing First werd ik weer mens’. En precies dat is de basis waar vandaan mensen weer verder kunnen. Zo loopt Housing First graag voorop, op weg naar een maatschappij waarin niemand dakloos hoeft te zijn