Hoe kunnen we eenzaamheid voorkomen?

Omschrijving

Waar eenzaamheid ons vroeger vooral deed denken aan (sociaal geïsoleerde) ouderen, is de aandacht voor jongeren1 die worstelen met gevoelens van eenzaamheid de laatste jaren toegenomen. 

Ook kinderen kunnen eenzaamheid ervaren en kunnen van jongs af aan al goed uitleggen wat het verschil is tussen alleen zijn en eenzaamheid. Toch is er maar weinig aandacht voor deze jonge groep in wetenschap, praktijk en beleid.

Met het rapport van voorliggend onderzoek, waarin we niet alleen kijken naar jongeren van het voortgezet onderwijs, maar ook kinderen uit groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs brengen we daar verandering in.

Onderzoeksvragen
De onderzoeksvragen zijn:
1. Wat zijn risico- en beschermende factoren voor het ontstaan of in stand houden van eenzaamheid onder kinderen en jongeren van 10-15 jaar en hoe herken je gevoelens van eenzaamheid bij 10-15 jarigen?
2. Wat helpt om het taboe op het thema eenzaamheid en de bijkomende gevoelens van schaamte bij deze leeftijdsgroep te doorbreken?
3. Welke interventies (die niet alleen gericht zijn op ontwikkeling van vaardigheden bij het kind zelf) zijn er? Wat is bekend over de effecten ervan en wat zijn verbetermogelijkheden of lacunes in het aanbod?
4. Hoe bereik je de doelgroep 10-15 jarigen effectief? Oftewel welke randvoorwaarden moet je organiseren om kinderen en jongeren – laagdrempelig – te bereiken met interventies?

Aanpak
Het onderzoek bestaat uit vier onderdelen, waarvan de resultaten in samenhang antwoord geven op de bovengenoemde onderzoeksvragen.

1. Expertgroep – 6 thought leaders dachten mee
2. Literatuuronderzoek - 24 studies geïncludeerd
3. Kwantitatieve data-analyses - gegevens van 6347 9-16 jarigen geanalyseerd
4. In gesprek met kinderen - 7 jeugdigen geïnterviewd

Belangrijkste conclusies
• Ongeveer 1 op de 10 kinderen tussen de 9 en 16 jaar2 rapporteert zich het afgelopen jaar vaak of altijd eenzaam te hebben gevoeld.
• De levenstevredenheid van kinderen en jongeren die vaak of altijd eenzaamheid ervaren is aanzienlijk lager dan die van andere kinderen en jongeren.