Sozio 1 - 2022

Als professional in zorg en welzijn sta je regelmatig voor ingewikkelde uitdagingen. Je krijgt te maken met inwoners met zulke complexe vraagstukken, dat je soms niet meer weet waar je moet beginnen. Buurtbewoners die actief hun buurt leefbaar proberen te maken lopen aan tegen frustrerende regels en eisen van de gemeente. Kinderen komen in de knel doordat hun ouders in een vechtscheiding zitten, maar noodgedwongen nog steeds bij elkaar moeten wonen. Gemeenten sturen op kosten en beheersing in plaats van op wat goed is voor ‘jouw’ inwoner(s). En door alle organisatorische veranderingen zijn er steeds wisselingen in jouw team, maar ook managers en beleidsambtenaren komen en gaan… Heb je eigenlijk wel het goede beroep gekozen? ‘Ja!’, ant- woorden Mariël van Pelt en Sonja Liefhebber van Movisie.

‘Sociaal werk is een mooi en een belangrijk beroep: de overheid heeft het als “cruciaal” aangemerkt in de coronacrisis. Je kunt echt iets betekenen voor een ander of voor een buurt. We zien steeds meer vertrouwen in het sociaal werk en de professionals. Ook de aandacht voor de omstandigheden waaronder sociaal werkers dagelijks hun werk doen groeit en de zorg dat te veel so- ciaal werkers uitstromen wordt steeds breder gedeeld. Maar blijf vooral ook zelf leren en investeren in je beroep.’

Ik ga op de bank staan en begin te schreeuwen: ‘Hij haalt hem in… jahaha… hij haalt hem in… Hij gaat winnen! De gek! Max wint!!!’ Ik slaak een paar oerkreten, test springend de duurzaamheid van het meubilair en boks een wolk aero- solen met mijn knuisten triomfantelijk de kamer door. De familieleden die in de kamer zijn – maximaal vier stuks, keurig volgens de geldende coronaregels; ik ben tenslotte prinses Amalia niet – kijken me geschrokken aan. Een van hen begint stante pede de ruimte te ventileren. ‘Waarom is die man zo blij?’ hoor ik ze denken. En dat is een goede vraag.

Gezonde keuzes maken als je bijvoorbeeld een depressie hebt of gediagnosticeerd bent met schizofrenie of een dwangstoornis? Dat is extra lastig. In de post-hbo ‘Leefstijl in de GGZ' leren GGZ-professionals hoe ze cliënten op dit gebied kunnen ondersteunen.

Hulpvragen van cliënten of opvallend gedrag van leerlingen; ze staan zelden op zichzelf. De contextuele benadering biedt hulpverleners, sociaal werkers en leerkrachten een nieuw perspectief en handvatten om deze situaties om te buigen. Drie professionals vertellen hoe zij de contextuele benadering toepassen in hun werk.

Het spreken over psychiatrische diagnoses gaat niet zonder een vooropgezet vocabulaire, met alle gevolgen van dien. In dit artikel wordt niet alleen beschreven hoe ons spreken over psychiatrische aandoeningen stigmatisering bekrachtigt, maar ook wat we daaraan kunnen doen.

Persoonlijk contact staat in zorg en welzijn de laatste decennia toe nemend onder druk. Toch blijkt steeds opnieuw uit onderzoek dat een goede hulpverleningsrelatie van groot belang is voor ontwikkeling of herstel van de cliënt. In dit artikel koppelen de  auteurs hun kennis over relationeel werken aan de inzet van ervaringskennis in het  contact met cliënten.

In de loop van hun carrière onwikkelen professionals zich tot vakmens. Direct na de opleiding gaan zij van start met een visie op wat eraan de hand is, kennis van de belangrijkste waarden en normen van de beroepsgroep, de problemen en uitdagingen die op hun pad komen en hoe tot op­ lossingen en antwoorden te komen. Zij zijn zich bewust van hun maatschappelijke functie en de resul­ taten die zij nastreven voor hun doelgroepen. Dit gaat gepaard met ambities en het besef wat deze van hen­ zelf en anderen vragen. Ook beschikken zij over een handelingsrepertoire om situaties in kaart te brengen en de voor de doelgroep gezochte resultaten te boeken: kennis, vaardigheden, methodieken en instrumenten.

Verbinden en vertrouwen zijn twee sleutelwoorden in de zorg. We vertrouwen soms blindelings, volstrekt naïef of vanuit noodzaak omdat we ons afhankelijk voelen. Een ding is in ieder geval duidelijk: je kunt het niet alleen. En, belangrijker: je hoeft het ook niet alleen te doen. Maar hoe ziet het er dan uit? In dit artikel lees je een hoofdstuk uit het boek ‘Op je blauwe ogen’, waarin alledaagse ervaringen, gedachten en ideeën staan over verbinden en vertrouwen in de zorg.

Een manager heeft een team met vijf medewerkers. Recent is er een nieuwe medewerker bijgekomen die onderzoek doet naar informele zorg. In het team is er sinds kort discussie over de doelstelling van de organisatie. De organisatie krijgt geld van de gemeente om mantelzorgers te ondersteunen. Er worden groeps bijeenkomsten georganiseerd voor mantelzorgers, maar ondanks dat de bijeenkomsten goed worden bezocht en de mantelzorgers heel tevreden zijn, merken de manager en de onderzoeker dat de groepsbijeenkomsten nauwelijks bijdragen aan het verbeteren van de zorg situatie in het gezin. De sfeer in het team verandert. De manager voert steeds meer gesprekken met het nieuwe teamlid. Ze spreken veelvuldig af en het nieuwe teamlid krijgt ruimte om met een nieuwe visie op mantelzorg de andere teamleden te trainen. Een van de teamleden trok voordat de nieuwe medewerker werd aangenomen, veel op met de manager, maar nu steeds minder. In de teamvergadering ontstaan steeds meer discussies over de doelstelling van de organisatie. Er wordt gerod- deld bij de koffi eautomaat over de onderlinge verhoudingen in het team. De onderlinge verhoudingen zijn veranderd – sinds de nieuwe medewerker er is – en er ontstaan steeds meer spanningen.

Netflix. Meestal kijk je om te ontspannen. Nu lukt dat even niet. Ik ben woest. Ik zie dat een man ter dood veroordeeld wordt en betrap mezelf op de gedachte: ‘Net goed, dat is exact wat dit monster verdient!’ Ik kijk niet naar een film of serie over sadistische seriemoordenaars, gulzige zombies of buitenaards gespuis.

Wet passend onderwijs schiet doel voorbij, geen extra zorgleerlingen op gewone scholen, AD 27 mei 2020. Planbureaus: huidig armoedebeleid leidt tot meer arme mensen, NOS.nl 18 juni 2020; Belofte decentralisatie over verbouwing verzorgingsstaat gedeeltelijk geslaagd, Volkskrant, 15 november 2020, later op de dag gevolgd door NRC met Hulp aan kwetsbare burgers nog niet op orde. En: 'Mensen met verstandelijke beperking doen min- der mee in samenleving' op NU.nl 3 december 2020.

De Werkplaats Sociaal Domein Zuid-Holland Zuid werkt aan vernieuwende verbindingen tussen zorg en welzijn. In de Werkplaats zijn diverse organisaties en medewerkers vanuit verschillende gemeenten vertegenwoordigd om met elkaar op zoek te gaan naar deze vernieuwingen. Een van deze organisaties is Stichting Welzijn Capelle. Directeur/bestuurder Hans Roskam en Netty Verschoor, manager Welzijn & Zorg, vertellen ons over de unieke relatie die Stichting Welzijn Capelle is aangegaan met haar gemeente. Geen subsidierelatie, maar een quasi-inbesteding. Dit leidt tot onderling vertrouwen en rust in de gemeente, waardoor een duurzame samenwerking tussen zorg en welzijn mogelijk wordt gemaakt. Zo kan Stichting Welzijn Capelle preventief aan de slag gaan voor de kwetsbare burgers in Capelle aan den IJssel.

Maatschappelijke vraagstukken zijn uitermate complex. Als je goed kijkt, zie je wie er allemaal bij betrokken zijn en welke verschillende - en soms tegenstrijdige - belangen er spelen. Ook ontdek je dan een grote diversiteit aan opvattingen en ideeën over mogelijke oplossingen. Sociaal professionals laveren tussen mensen, organisaties en beleid en zoeken naar manieren om veranderingsprocessen in gang te zetten. Waarom? Om de kwaliteit van leven en samenleven van ons allemaal te bevorderen. Via een master kun je je hierin ontwikkelen.

De dubbeldikke Sozio-special komt uit in maart 2022. 

In het sociaal werk ben je zelf je belangrijkste instrument. Jij bent degene die het gesprek aangaat met cliënten en die hen probeert te ondersteunen tijdens hun zoektocht naar verandering. Gedurende je opleiding maak je daarvoor kennis met allerlei methodes, protocollen en noem maar op. Je vult je professionele rugzak en, wanneer je daadwerkelijk als professional aan de slag gaat, vul je deze rugzak aan met ervaring. Hoewel die protocollen en methodes zeker belangrijk zijn, blijkt uit onderzoek steeds weer dat in het bijzonder de werkrelatie tussen cliënt en sociaal werker van wezenlijk belang is voor slagen van trajecten. Professioneel nabij zijn is hier belangrijk in. Dit gaat onder andere om het vanuit de ‘mens’ van de hulpverlener in contact kunnen zijn met de ‘mens’ van de cliënt. Het zou kunnen gaan om het inzetten van je eigen ervaringen, op het moment dat dit de cliënt zou kunnen helpen. En het gaat erom je in de cliënt te kunnen verplaatsen en écht naar een cliënt te luisteren. Het is daarbij belangrijk dat organisaties professionals de ruimte bieden om maatwerk te kunnen leveren in het werken met mensen. 

Wat we leren in de opleidingen en wat we doen in het werkveld sluit nog niet altijd goed op elkaar aan. Hoe zorgen we ervoor dat we de beste hulpverlener worden die we kunnen zijn? Hoe kunnen opleidingen ons hiervoor klaarstomen? Hoe kunnen we hetgeen wat we leren en hetgeen wat we in de praktijk nodig hebben dichter bij elkaar brengen? Hoe leren we van ervaringen? Hoe blijf je investeren in jezelf als sociaal werker? Hoe blijf je kritisch kijken naar je eigen handelen? En hoe zorg je als organisatie in dit proces voor je medewerkers? Dit en meer komt aan bod in de nieuwe Sozio Special Opleiding en Werk. 

Bij afname van meerdere exemplaren is er een staffelkorting

Vanaf 10 ex:  €7,95
Vanaf 50 ex:  €6,95
Vanaf 100 ex:  €5,95
Vanaf 500 ex : €4,95
Vanaf 1000 ex:  €3,95
Prijzen inclusief BTW

Voor bestellingen vanaf 10 ex: mail deze, met vermelding van uw adres aan ons Bestel hier.

Studenten worden tijdens hun opleiding klaargestoomd om als professional aan de slag te gaan. Verbinding tussen het hoger beroepsonderwijs en de beroepspraktijk lijkt daarom vanzelfsprekend; de realiteit is weerbarstiger.