Bureau Beke

Herstelbemiddeling voor minderjarigen bestaat in Vlaanderen en Brussel circa vijfentwintig jaar. Deze meest voorkomende alternatieve afhandelingsvorm voor minderjarige verdachten is ontstaan in de jaren tachtig.
Herstelbemiddeling is te beschouwen als een communicatietraject tussen de minderjarige verdachte, zijn ouders en het slachtoffer met als doel de schade ten gevolge van een als misdrijf omschreven feit te herstellen. Een voorstel tot herstelbemiddeling kan worden gedaan door de Procureur des Konings of door de jeugdrechter en wordt uitgevoerd door een van de tien diensten voor herstelgerichte en constructieve afhandeling (HCA-diensten) in Vlaanderen en Brussel. Deelname aan herstelbemiddeling is op vrijwillige basis. In de afgelopen jaren maken jaarlijks tussen de 4.000 en 4.500 jongeren gebruik van het aanbod voor herstelbemiddeling. Reden voor de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin om een beleidsevaluatie naar herstelbemiddeling te laten uitvoeren.

Dit is de rapportage van dit onderzoek naar herstelbemiddeling voor minderjarigen. Binnen het onderzoek ligt de nadruk op het inzichtelijk maken van het proces van herstelbemiddeling. Daarnaast maken tevredenheid bij betrokken partijen en de resultaten van de herstelbemiddeling deel uit van het onderzoek. Met het onderzoek is een veelheid aan informatie rondom herstelbemiddeling gegenereerd die verder reikt dan de beantwoording van de onderzoeksvragen. Behalve een beeld van wat herstelbemiddeling inhoudt, hoe een en ander in de praktijk verloopt en hoe de tevredenheid van betrokken partijen over herstelbemiddeling is, geeft deze rapportage inzicht in de doelgroep, werkzame factoren van herstelbemiddeling en de opbrengsten ervan.


Rapport opgesteld door Bureau Beke. Kijk voor meer informatie op www.beke.nl

Om al in een vroeg stadium aandacht te besteden aan de relatie tussen alcohol en door jongeren gepleegde strafbare feiten wordt in een aantal regio’s gewerkt met de Halt-straf Alcohol. Dit is een interventie waarin een Halt-traject is gekoppeld aan een leerstraf bij een instelling voor verslavingszorg. In 2011 is een procesevaluatie uitgevoerd, als voorloper op de effectevaluatie. Voor u ligt de rapportage van de effectevaluatie van de Halt-straf Alcohol, die in opdracht van het Wetenschappelijk
Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Veiligheid en Justitie
is uitgevoerd.

Kijk voor meer informatie op www.beke.nl

Een theoretische verkenning en een praktische handreiking voor het veld

Sinds 2015 wordt de shortlistmethodiek om problematische jeugdgroepen in beeld te brengen niet langer gebruikt. Dit betekent dat ook de daarbij behorende indeling om groepen te classificeren (hinderlijk, overlastgevend, crimineel) niet langer gebruikt wordt. Desalniettemin blijven professionals behoefte houden aan het duiden van problematische jeugdgroepen en fluïde netwerken.

In dit rapport worden op basis van literatuuronderzoek classificaties van groepsgedrag en -dynamiek, de impact van problematische jeugdgroepen op de directe omgeving en beïnvloedende factoren voor  later delinquent gedrag beschreven. De input van professionals is benut om in beeld te brengen hoe het duidingsproces in de praktijk verloopt, welke partijen daar op welk moment bij betrokken zijn en welke behoeften professionals hebben.

De inzichten van het onderzoek zijn vertaald naar een praktische handreiking die in het veld kan worden benut om problematische jeugdgroepen en fluïde netwerken te duiden. Deze duiding kan vervolgens aan de basis staan van prioritering, aanpak en monitoring.


Kijk voor meer informatie op www.beke.nl

Straatgesprekken met Amsterdamse burgers over politieoptreden en etnisch profileren.

De lokale driehoek van de gemeente Amsterdam heeft in 2018 een adviescommissie ‘Etnisch Profileren’ ingesteld. Het doel van deze commissie was om de aanpak van de politie-eenheid Amsterdam tegen etnisch profileren te evalueren en te komen tot een advies aan de driehoek over de te nemen stappen in deze aanpak. Bureau Beke uit Arnhem heeft dit onderzoek in 2019 uitgevoerd.

Het onderzoek maakt een reconstructie van het Amsterdamse beleid tegen etnisch profileren en levert onder meer criteria en indicatoren op. Deze kunnen gebruikt worden om de aanpak van de politie periodiek tegen het licht te houden, om zo de ontwikkeling in professioneel controleren en (het tegengaan van) etnisch profileren bij de politie inzichtelijk te krijgen. Een van de zaken waar de onderzoekers op wijzen is het belang van het uitvoeren van straatgesprekken onder een representatieve steekproef van burgers in Amsterdam om de tevredenheid over de politie in kaart te brengen, ook als het gaat om bejegening en etnisch profileren. De perceptie van Amsterdamse burgers op het politieoptreden kan vervolgens door de politie als een van de bronnen gebruikt worden om het beleid aan te passen en uiteindelijk het politieoptreden richting burgers te verbeteren.

De adviescommissie adviseerde de lokale driehoek hier als volgt over:  ‘….. Zo ontbreekt in het Amsterdamse beleid het burgerperspectief nog grotendeels. Het is van belang om hier invulling aan te geven… en … maak op korte termijn een aanvang met een nulmeting voor het monitoren van het burgerperspectief. De mening van burgers is van belang om goed politiewerk te kunnen bieden, maar is ook nodig om de doorwerking van het beleid in het gedrag van politiemedewerkers te kunnen toetsen. Een belangrijke indicator is bijvoorbeeld de tevredenheid over het laatste politiecontact en het gevoel van rechtvaardige behandeling door de politie.’

De burgemeester van Amsterdam heeft aan de gemeenteraad van Amsterdam in een brief van 21 maart 2019 medegedeeld werk te willen maken van het onderzoek onder burgers. Aan Bureau Beke is vervolgens gevraagd om dit onderzoek uit te voeren. Zij formuleerden de volgende vraagstelling: ‘Welke ervaringen hebben Amsterdamse burgers met controles en/of staandehoudingen door politie, hoe vaak gebeurt dit, heeft dit volgens hen te maken met etnisch profileren én wat vinden burgers van de politie als het gaat om beeldvorming, bejegening en vertrouwen?’

Voor u ligt de rapportage van een verkenning van de aard en de aanpak van gedwongen huwelijken. In het jaar van 2005 is een werkdefinitie voor gedwongen huwelijken opgesteld. Deze verkenning borduurt hierop voort en geeft tevens een overzicht van de actuele stand van zaken in de aanpak van gedwongen huwelijken. Dit onderzoek is in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie uitgevoerd.

Kijk voor meer informatie op www.beke.nl

In het overleg van de regioburgemeesters, de voorzitter van het College van procureurs-generaal en de minister van Veiligheid en Justitie (kortweg: het Artikel 19 overleg) wordt met een Veiligheidsagenda gewerkt. Recent heeft men aangegeven dat men enerzijds behoefte heeft aan een periodiek overzicht van de stand van zaken en ontwikkelingen met betrekking tot jeugd- en jongerencriminaliteit (waaronder risicojongeren) en de aanpakken en interventies anderzijds.
In dit rapport worden de resultaten van een onderzoek beschreven dat uitmondt in een voorstel om te komen tot een trendrapportage jeugd- en jongerencriminaliteit. 

Kijk voor meer informatie op www.beke.nl

Het doen van valse aangifte van een misdrijf komt vermoedelijk vaak voor. Denk bijvoorbeeld
aan het oplichten van de reisverzekering. In dat geval is de verzekeringsmaatschappij 
de gedupeerde, die hiermee overigens rekening houdt door (valse) claims in de premie te
verdisconteren. Als er seksualiteit in het geding is, krijgt het doen van een valse aangifte
een andere lading. 

Kijk voor meer informatie op www.beke.nl

Voor u ligt het onderzoek ‘Prostitutie in beeld gebracht’. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Arnhem. Het doel van het onderzoek was om zowel de zichtbare als de onzichtbare vormen van prostitutie in kaart te brengen als om de problematiek van de vrouwen die nog op de zorgzone werken helder te krijgen. Er zijn diverse bronnen gebruikt om zowel zicht te krijgen op de aard en omvang van prostitutie in Arnhem als op de sekswerkers die op de Zorgzone werken.

Kijk voor meer informatie op www.beke.nl

Resultaten van onderzoek onder mentoren, welzijnswerkers en jongeren

In opdracht van het college van Burgemeester & Wethouders (B&W) van de gemeente Arnhem heeft Bureau Beke onderzoek gedaan naar de mate van radicalisering onder Arnhemse jongeren van 12 tot en met 24 jaar. Het totale onderzoek is over een lange periode (begin 2015 tot eind 2016) uitgevoerd en kent zijn oorsprong in een motie van de PvdA uit 2014. Op dat moment was de urgentie op dit onderwerp groot, mede vanwege het relatief hoge aantal inwoners uit Arnhem dat naar conflictgebieden was afgereisd. Het onderzoek reikt echter verder dan radicalisering vanuit islamitisch perspectief alleen; er is ook gekeken naar radicalisering vanuit een links- en rechtsgeoriënteerd perspectief.
Samengevat is aandacht besteed aan de volgende onderwerpen:

• De mate waarin sprake is van radicaliserende opvattingen bij Arnhemse jongeren en jongvolwassenen in de leeftijd van 12 tot en met 24 jaar;
• De wijze waarop Arnhemse jongeren en jongvolwassenen met radicale opvattingen getypeerd kunnen worden in termen van leeftijd, geslacht en opleidingsniveau;
• De gevolgen voor de aanpak van radicalisering (zowel preventief als repressief en curatief) door de lokale, regionale en eventueel landelijke instanties.

 


Uitvoering
Het onderzoek is in overleg met de gemeente Arnhem in twee fases uitgevoerd.
Eerst is op basis van literatuuronderzoek en interviews met professionals (hierna: vooronderzoek) bekeken of en zo ja op welke wijze de vraagstelling zou kunnen worden beantwoord. Op basis van dit vooronderzoek is het begrip radicalisering als volgt afgebakend:

‘Het (risico op het) plegen van geweld in binnen- of buitenland en/of het daartoe aanzetten van anderen vanuit ideologische overwegingen.’ 

Daarbij zijn, in toenemende ernst, drie vormen van geweld onderscheiden: verbaal geweld  uitschelden, kwetsen, beledigen), verbale bedreiging (bedreigen of intimideren) en fysiek geweld (slaan, schoppen, mishandelen en vermoorden). Daarnaast heeft het vooronderzoek zicht gegeven op drie typen voedingsbodems c.q. factoren die kunnen bijdragen aan radicalisering: pushfactoren, pullfactoren en faciliterende factoren.


Typering van factoren
Onder pushfactoren kunnen omstandigheden worden geschaard die leiden tot onvrede over de huidige situatie (van zichzelf of van personen die tot de eigen groep (ingroup) gerekend worden). Sociale achterstand en discriminatie – en het in het verlengde daarvan denken vanuit een ‘wij?zij’ perspectief – zijn voorbeelden daarvan. Tegenover pushfactoren staan zogenaamde pullfactoren. Dit zijn aspecten die personen als een beloning (incentive) zien voor bepaald gedrag. Het gaat daarbij om een beloning in brede zin: derhalve worden hier niet alleen financiële middelen, maar bijvoorbeeld ook het vergaren van status en geborgenheid binnen een bepaalde groep geschaard. Faciliterende factoren voorzien tot slot in het in aanraking komen met radicaal gedachtegoed. Het sociaal netwerk maar ook het internet zijn factoren die hierin kunnen voorzien.

Op basis van het vooronderzoek zijn drie onderzoeksactiviteiten uitgevoerd. Ten eerste zijn de dossiers van 42 (mogelijk) geradicaliseerde personen die binnen het Veiligheidshuis (VH) besproken zijn, bestudeerd. Daarnaast is een screeningsinstrument uitgezet onder mentoren en welzijnswerkers om te inventariseren in hoeverre zij een ‘niet-pluis’ gevoel hebben bij leerlingen op het vlak van radicalisering.

In totaal hebben 274 mentoren voor 324 klassen (6.086 leerlingen) een screeningsinstrument
ingevuld en is met negen van hen gesproken. Verder hebben zestien welzijnswerkers het screeningsinstrument ingevuld en is met vier van henaanvullend een interview gehouden. Tot slot zijn jongeren zelf benaderd. In totaalhebben 248 jongeren een korte vragenlijst ingevuld en is met circa 100 van hen ingroepsverband of individueel verder gesproken over dit onderwerp.

Kijk voor meer informatie op www.beke.nl

 

 

Een onderzoek naar onderbouwde verklaringen en wenselijke oplossingen

Het aantal politieregistraties E33 (‘overlast verward/overspannen persoon’)vertoont een stijgende lijn, zowel landelijk als binnen bijna alle afzonderlijke politie-eenheden in Nederland. Tussen 2013 en 2014 is het aantal E33-registraties bij de politie in de regio Rotterdam met 28 procent toegenomen.

In opdracht van de Veiligheidsalliantie regio Rotterdam is door middel van een quick scan onderzoek verricht naar verklaringen voor deze stijging. Deze verklaringen liggen op verschillende niveaus (landelijk, regionaal, op het niveau van de politie en de verwarde zelf). Verklaringen zijn op basis van
meerdere bronnen (‘multibronnenonderzoek’) getoetst.
Op basis van de onderzoeksbevindingen is nader invulling gegeven aan oplossingsrichtingen. Deze zijn in samenspraak met experts uitgewerkt tot concrete suggesties. De quick scan biedt overheids- en hulpverleningsinstanties, politie en de directe omgeving van verwarden (familie, buren, et cetera) handvatten voor een sluitende keten om verwarde personen te ondersteunen. Deze handvatten richten zich op drie essentiële fasen van ondersteuning: vroegsignalering, zorg en nazorg.


Rapportage door Bureau Beke. Kijk voor meer informatie op www.beke.nl 

Sinds enkele jaren wordt in de praktijk – met name op basis van fenomeenstudies – gesignaleerd dat zich mogelijk een nieuwe dadergroep aandient. Deze geluiden uit de praktijk hebben de basis gevormd voor onderhavig onderzoek naar de opkomst van een nieuw type veelpleger en de wijze waarop deze te typeren is. In deze rapportage doen we verslag van onze onderzoeksbevindingen.